خودروهای امروزی دارای قطعات و بخشهای گوناگونی هستند که کار آنها در کنارهم و هماهنگ با یکدیگر، باعث حرکت خودرو میشود. قطعات و بخشهای جلوبندی خودرو را شاید بتوان مهمترین قطعات خودرو نامید. پلوس نیز بخشی از جلوبندی خودرو است که کار آن انتقال نیروی محرکه موتور خودرو و دیفرانسیل، به چرخها است. به بیان دیگر این قطعه را میتوان بخشی مهم از سیستم انتقال قدرت در خودرو دانست.
این بخش از جلوبندی، خود از قطعات کوچک و بزرگ زیادی تشکیل شده است که مشکل در هرکدام از این بخشها، میتواند در سیستم انتقال قدرت به چرخها در ماشین شما اختلال ایجاد کند. در این مقاله قصد داریم تا با کار این قطعه در خودرو بیشتر آشنا شده و درباره اجزای پلوس بیشتر بدانیم. همچنین در این مطلب درباره دلایل و پیامدهای خرابی پلوس و نحوه تعمیر پلوس اطلاعات کاملی را به دست خواهیم آورد.
پلوس چیست و چه وظیفهای در خودروهای امروزی دارد؟
این قطعه را میتوان یکی از مهمترین قطعات جلوبندی خودروهای امروزی دانست و به زبان ساده قطعهای میله مانند و فلزی است که از داخل بخش دیفرانسیل خودرو، به چرخها اتصال پیدا کرده و نیروی محرکه موتور خودرو را از طریق دیفرانسیل به چرخهای ماشین منتقل میکند. این بخش از جلوبندی، به طور کلی نقش مهمی در پیشرانه خودرو ایفا میکند و اختلال در عملکرد آن میتواند باعث مشکلات زیادی در کارکرد خودروها شود که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
ساختار کلی و کارکرد کلی این قطعه، در خودروهای امروزی با خودروهای قدیمی متفاوت است. در خودروهای قدیمیتر، انتقال نیرو به چرخها توسط ساچمه انجام میشد اما در خودروهای امروزی این کار توسط یک سه شاخه که در داخل مشعلی پلوس قرار دارد و «سه شاخه پلوس » نامیده میشود، انجام میگیرد.
اجزای پلوس چیست؟
این قطعه با این که نسبتا کوچک است، از قطعات و اجزای زیادی تشکیل شده است. این اجزای هماهنگ باید طوری با هم کار کنند تا نیروی محرکه موتور که به نیروی چرخشی در دیفرانسیل تبدیل شده است را به خوبی و با بازدهی بالا به چرخها منتقل نمایند. این بخشها و اجزا عبارت است از:
1. سرپلوس (نام های دیگر:سرچرخ،سرپلوس بیرونی،سرپلوس خارجی،کله پلوس )
این بخش را میتوان جز اصلی و مهمترین بخش این قطعه دانست. این بخش، قطعهای است که خود بخش اصلی و میلهای این قطعه را به چرخهای ماشین متصل میکند و نقش اصلی را در انتقال قدرت و
سیستم تعلیق ماشین بازی میکند. این قطعه در بخشی که به چرخها متصل میشود باید حالت متحرک داشته باشد تا در هنگام دور زدن و تغییر جهتهای سریع فرمان و چرخها، حالت نرم و چرخشی داشته باشد و با این حرکتها دچار شکستگی نشود. این قطعه به دلیل حرکت و چرخش بالایی که متحمل میشود، بیشتر از سایر قطعات این قطعه ممکن است دچار استهلاک و خرابی شود.
نشانههای خرابی این قطعه را میتوان از علائم زیر تشخیص داد:
• یکی از نشانههای خرابی این بخش این است که هنگام فشار بر روی پدال گاز یا کم کردن فشار بر روی گاز، تقههایی زیر پا احساس میشود.
ا اگر در هنگام حرکت با سرعت بالا، متوجه لرزش در اتاق خودرو و یا لرزش دسته دنده شدید، این علامتها میتواند نشانهای از خرابی این قطعه ماشین باشد.
• اگر در هنگام دور زدن با خودروتان صدایی شبیه تق تق از چرخها احساس کردید، باید به خرابی این بخش از خودرو مشکوک شوید. برای اینکه متوجه شوید سرپلوس کدام چرخ آسیب دیده است و نیاز به تعویض و تعمیر دارد، هنگام پیچیدن به هر سمت باید صدای چرخها را چک کنید.
چرا این قطعه خودرو آسیب میبیند؟
• یکی از مهمترین دلایل آسیب زودهنگام این بخش، آسیب دیدگی و یا پاره شدن «گردگیر» است. گردگیر از رسیدن گرد و غبار به این قطعه جلوگیری میکند و در صورتی که به آن آسیبی وارد شود، احتمال خرابی قطعه بیشتر خواهد بود.
• یکی دیگر از عواملی که ممکن است باعث خرابی زود هنگام این قطعه شود، شل بودن پیچهای سر پولس است که استهلاک این قطعه را بالا میبرد.
• نبودن واسکازین کافی در گیربکس نیز میتواند باعث خرابی این قطعه شود.
رها کردن زود هنگام کلاج در هنگام تعویض دنده یکی از عواملی است که به این قطعه آسیبهای جدی وارد میکند.
• دنده دادن نادرست خودرو نیز میتواند فشار زیادی به سیستم سرپلوس در ماشین وارد کند.
• یکی دیگر از عوامل آسیب سرپلوس خودرو، بکسل کردن خودرویی دیگر با وزن بیشتر از خودرو اصلی است که به این قطعه حساس آسیبهای جبران ناپذیری وارد میکند.
• انجام حرکات نمایشی با خودرو به صورت نادرست و ناگهانی مانند take off آسیبهای بدی به سیستم خودرو و به خصوص این قطعه وارد میآورد.
• هنگام روشن نشدن خودرو برخی افراد با دنده دو خودرو را هل میدهند و کلاج را رها میکنند و سپس خودرو را روشن میکنند. این کار باعث آسیب دیدن این قطعه خودرو خواهد شد.
2. مشعلی یا سرپلوس داخلی،سرگیربکس،گلدانی پلوس
مشعلی قطعهای از پلوس است که از یک طرف به انتهای گیربکس و از طرف دیگر به سه شاخه متصل است. خرابی این بخش نیز نشانههایی دارد. اگر در هنگام حرکت خودرو، ماشین میلرزد یا دنده به خوبی جا نمیرود، باید به خرابی این قطعه مشکوک شوید. همچنین در هنگام شنیدن صداهایی شبیه به سایش درحال حرکت خودرو و یا شنیده شدن صداهای اضافی از گیربکس در هنگام خلاص نیز ممکن است خودرو دچار خرابی مشعلی شده باشد.
3. گردگیر
کار اصلی این قطعه جلوگیری از رسیدن گرد و غبار و عوامل آسیبزای خارجی به قسمتهای داخلی این قطعه است. این بخش همچنین از نشت روغن و گریس ، به قطعات خارجی جلوگیری میکند. این قطعه بین چرخها وگیربکس خودرو نصب شده و به دلیل مکان قرار گرفتن آن در معرض استهلاک بالایی قرار دارد. برای جلوگیری از آسیبهای جدی گیربکس و جلوبندی خودرو، بهتر است این قطعه به صورت روتین، توسط مکانیک بازرسی شود. پارگی این قطعه را مکانیک از روی چاله به خوبی میتواند تشخیص دهد اما نشانههایی نیز دارد. روغنی شدن گردگیر و شافت (میل پلوس ) میتواند نشانهای از خراب شدن و یا پارگی این قطعه باشد. این قطعه قیمت بالایی ندارد و به راحتی میتوانید از خسارات و آسیبهای احتمالی جلوگیری کنید.
پس با دیدن کوچکترین نشتی بر روی گردگیرهای پلوس و یا شفت و میل پلوس و یا خارج شدن گیریس ،باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید.قیمت هر گردگیر پلوس به همراه بست و گیریس برای خودروهای داخلی حدود 80 هزار تومان (غیر از خودروی L90 که به خاطر ساختار متفاوت قیمت بالاتری (حدود 400 هزار تومان) دارد .و برای خودروهای وارداتی هر عدد 200 هزار تومان است.
4. سه شاخ
این قطعه شافت خودرو را به مشعلی متصل میکند. خراب شدن این بخش مهم میتواند باعث ایجاد ضربههای متوالی به موتور و در نهایت آسیب دیدگی دسته موتور شود. سه شاخه در بازار در دو نوع اصلی «کنس بزرگ» و «کنس کوچک» به فروش میرسد که نوع دوم استفاده و فروش بیشتری دارد. به علاوه بر روی این قطعه خارهایی تعبیه شده که بر حسب تعداد این خارها نیز طبقه بندی میشود. به عنوان مثال خودرو پژو 206 دارای سه شاخه 21 و 22 خار برای گیربکس دنده دستی و 34 خار برای گیربکس دنده اتوماتیک و پراید دارای سه شاخه 19 و 20 خار برای گیربکس دنده دستی و 21 خار برای گیربکس دنده اتوماتیک است.
5. شافت (شف یا میل پلوس هم گفته میشود)
میلهای که بین دوسر قطعه پولس قرار داشته و انعطاف لازم را در این قطعه ایجاد میکند، میله پلوس و یا «شافت» گفته میشود. این قطعه به دلیل این که فشار زیادی هم از طرف چرخها و هم از طرف گیربکس به آن وارد میشود، باید قطور و از جنس آلیاژهای بسیار محکم باشد.
فقط در چند مدل خودرو مثل پراید این قطعه بصورت تکی به فروش میرسد و در بیشتر خودروها در صورت خرابی این قطعه به هر علت، باید پلوس کامل تعویض شود.
6. پلوس خلاص کن
این قطعه در ماشینهایی مانند تویوتا که دنده کمکی دستی دارند، برای قفل کردن چرخها لازم است ولی در خودروهای دارای درگیری 4 چرخ، به آن نیازی نیست. این قطعه چرخ دندهای است که انتقال حرکت از چرخهای خودرو به پلوسها را در مواقع لازم قطع میکند.
خرابی پلوس میتواند منجر به چه خطراتی برای خودرو و سرنشینان شود؟
گفتیم که شنیده شدن صدای تق تق در هنگام پیچیدن و یا دور زدن با خودرو میتواند نشانه مهمی برای خرابی این قطعه باشد. در هنگام دیدن این علامت باید هر چه سریعتر نسبت به تعمیر پلوس و یا تعویض آن اقدام نمایید. بیتوجهی به این مشکل میتواند برای خودرو و حتی امنیت سرنشینان مشکلات اساسی ایجاد نماید. این خرابی ممکن است در هنگام حرکت به شکسته شدن قطعات در این قطعه مهم منجر شود. شکستگی پلوس درحال حرکت برای دیگر قطعات خودرو نیز مرگبار است و ممکن است باعث وارد شدن آسیب جدی به گیربکس ماشین شود. این مشکل حتی ممکن است به قفل شدن فرمان و یا چرخها منجر شده و در نهایت به از بین رفتن تعادل خودرو و چپ شدن آن بینجامد.
در هنگام خرید پلوس باید به چه نکاتی توجه کرد؟
گاهی اوقات در اثر سهل انگاری راننده و یا در اثر استهلاک طبیعی و در طول زمان، نیاز است تا قطعهای از این بخش خودرو و یا کل آن تعویض شود. برای خرید این قطعه مهم بهتر است به این نکات توجه کنید:
نوع: هر خودرو قطعه مخصوص با نوع و اندازه مخصوص به خود را نیاز دارد. قطعهای که برای خودرو پژو استفاده میشود، برای خودروهای دیگر مانند پراید مناسب نیست.
تعداد خار: یکی دیگر از نکات مهم توجه به تعداد خارهای این قطعه است. به تعداد شیارهای روی سر این قطعه معمولا خار گفته می شود. به عنوان مثال برای پراید باید قطعه 19 و یا 20 خار استفاده شود و برای پژو قطعهای با 22 و 24 و 34 خار باید مورد استفاده قرار گیرید.
برند قطعه: برای خرید پلوس که قطعه بسیار مهمی در جلوبندی خودرو محسوب میشود، حتما از برندهای شناخته شده و اصلی استفاده کنید. استفاده از قطعههای فیک و کمتر شناخته شده ممکن است در دراز مدت به دیگر قطعات خودرو شما نیز آسیب وارد کند. سعی کنید از قطعاتی که دارای گارانتی معتبر و اصلی هستند، استفاده کنید. از فروشگاههایی که فروش پلوس اصلی را انجام میدهند، قطعه اصل تهیه کنید.
قیمت پلوس: در هنگام تعویض این قطعه میزان بودجهای که درنظر گرفتهاید را با مکانیک و یا فروشنده در میان بگذارید تا قطعهای با کیفیت و متناسب با بودجه شما را پیشنهاد دهد. اما این اصل را فراموش نکنید که قطعههای بیکیفیت ممکن است به دیگر قطعات خودرو شما آسیب وارد کنند و خرج شما را چند برابر افزایش دهند.
نکات مهمی که در هنگام تعویض باید رعایت کرد
این قطعه، از بخشهای بسیار حساس خودرو محسوب میشود. هنگامی که بنا به نشانیهای گفته شده، حدس زدید که قسمتهای گوناگون این بخش خودرو شما دچار مشکل شده، نباید در تعمیر آن در اسرع وقت تعلل کنید. زیرا میتواند به آسیب به دیگر قطعات و یا از بین رفتن امنیت سرنشینان خودرو منجر شود. برای تعویض این قطعه باید به مکانیک ماهری که در تعمیرات جلوبندی استاد است، مراجعه کنید. هنگام تعویض بهتر است این نکات رعایت شود:
• قبل از تعویض این قطعه باید واسکازین موجود در دیفرانسیل و گیربکس به طور کامل تخلیه شود. واسکازین روغنی است که از قطعات گوناگون خودرو در برابر فشارهایی که در هنگام حرکت به آنها وارد میشود، محافظت میکند.
• برای باز کردن پیچ و مهرههای این قطعه از خودرو، هرگز نباید از ترمز استفاده کنید.
اگر قصد دارید این قطعه را برای دو چرخ به صورت همزمان باز کرده و تعویض کنید، برای جلوگیری از جابهجایی دندههای این قطعه یک شافت موقت را در محل اتصال این قطعه و دیفرانسیل قرار دهید
• موقع تعمیر و یا تعویض این بخش باید دقت کرد تا به کاسه نمد خودرو آسیبی وارد نشود. این مشکل ممکن است روغن ریزی را در ماشین به وجود آورد.
سخن آخر
این قطعه، یکی از مهمترین و حیاتیترین بخشهای جلوبندی خودروها به شمار میرود. . به زبان ساده، این بخش از جلوبندی، قطعهای میله مانند و فلزی است که از داخل بخش دیفرانسیل خودرو، به چرخها اتصال پیدا کرده و نیروی محرکه موتور خودرو را از طریق دیفرانسیل به چرخهای ماشین منتقل میکند. این قطعه از اجزایی تشکیل شده که درکنار هم کار میکنند.
اجزای پلوس عبارتند از سرپلوس، مشعلی، سه شاخه ، شافت یا میله و گردگیر. از مهمترین نشانههای خرابی این قطعه، لرزش اتاق و یا فرمان در سرعتهای بالا و یا شنیده شدن صدای تق تق در هنگام پیچیدن و یا دور زدن با خودرو است. عدم توجه به تعویض به موقع خود این قطعه و یا اجزای مستهلک و آسیب دیده آن، میتواند به آسیب گیربکس، قفل شدن فرمان خودرو و یا چرخها در هنگام رانندگی و یا حتی چپ شدن ماشین در سرعت بالا منجر شود.
در هنگام خرید انواع پلوس به تعداد خارهای روی آن و کیفیت و اصل بودن قطعه باید توجه کافی داشته باشید. استفاده از قطعات متفرقه و بیکیفیت ممکن است قیمت کمتری داشته باشد اما به آسیبهای احتمالی بعدی خودرو نميارزد. در
فروشگاه لوازم یدکی خودرو سایت اوستا یدک ما سعی کرده ایم با کیفیت ترین قطعات خودرو را برای شما فراهم کنیم تا بتوانید با خیال راحت خرید کنید.